Kent Hakkı ve Kentsel Planlama | Murat Güvenç & Gül Köksal

Adalet Arayışı Seminerleri

Hafıza Yolculuğu Programı kapsamında düzenlediğimiz Adalet Arayışı Seminerleri yeni konu ve konuklarla çevrimiçi olarak devam ediyor.

"Kent Hakkı ve Kentsel Planlama" üzerine konuştuk. Prof Dr. Murat Güvenç "Tarih İçinde Taksim ve Gezi Parkı Alanı", Doç. Dr. Gül Köksal "Kolektif Kent Hakkı Bağlamında Taksim Meydanı" başlıklı konuşmalarıyla bizimle oldular.

“Tarih İçinde Taksim ve Gezi Parkı Alanı”

Taksim Meydanı, kentin uzun tarihi içerisinde her zaman çok önemli bir yer, kentin arızalı topografik yapısı içerisinde kentin karar merkezine ve konut alanlarına kolay erişim sağlayan bir transfer noktası oldu. Bu stratejik önemi Taksim ‘in zaman içerisinde, farklı işlevlerde uzmanlaşmasına, farklı anlamlar kazanmasına ve deyim yerindeyse bir “arzu nesnesine” dönüşmesine yol açtı. Sunuşun ilk bölümünde Taksim ‘in süregelen önemini “hatlar-şehirciliği”, (su aktarım ve dağılımı), Saray’ın yer değiştirmesi, ve Merkezi İş Alanı‘nın genişleme süreçlerine bağlı olarak yorumlayacağım. Taksim ‘in 20 yüzyıl da sergilediği dönüşümleri, ikinci bölümde, elektrifikasyon Beyoğlu yakasının yeni kent makro-formu içindeki özgün konumu, toplumsal ekolojide yarattığı değişim, ve “bitişik büyüme dinamikleri”, üzerinden ele alacağım. Taksim’in bir kamusal alan olarak zamanın aşındırıcı etkilerine meydan okuyan direncini, sonuç bölümünde, toplumsal tarih içerisinde, üstlendiği işlevler ve tekil dinamik etkileşim kalıpları üzerinden tartışacağım.

Murat Güvenç kimdir?

Murat Güvenç 1953’te doğdu. St. Joseph lisesini ve ODTÜ Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümünü bitirdi. Aynı bölümde 28 yıl öğretim elemanı olarak çalıştı. Kent ekolojisi, sanayi coğrafyası, İstanbul ve kent sosyolojisi alanında çalışmaları vardır. Emlak Bankası 1926-1998; Kurum Tarihi ve Türkiye Seçim Atlası 1950-2009 ‘ın eş yazarı olan Prof. Güvenç, İstanbul 1910-2010 kent sergisinin Toplumsal ve Ekonomik Coğrafya temasının küratörlüğünü yapmıştır. Prof. Güvenç 2007-2010 yılları arasında Tarih Vakfı Yönetim Kurulu Başkanlığı, 2014-2019 yılları arasında TESEV Yönetim Kurulu üyesi ve Başkan Yardımcılığı görevlerinde bulundu. 2014 ten bu yana Kadir Has Üniversitesi İstanbul Çalışmaları Merkezini yönetmektedir.

“Kolektif Kent Hakkı Bağlamında Taksim Meydanı”

Kolektif kent hakkı bağlamında ele alacağımız Taksim Meydanı, bilindiği üzere uzun yıllara dayalı katmanlaşmış bir kentsel birikim alanıdır. Taksim Meydanı'nın somut mekansal ortamı; kültürel, mimari, politik-ekonomik, sosyal boyutlarıyla somut olmayan değerleri bugüne taşır ve bu birikimler aynı zamanda kendi içinde çatışma ve çelişkileri de barındırır. Tam da bu nedenle Meydan, kent hakkının nasıl ele alınacağı konusunda bir laboratuvar özelliği kazanır. Alana ilişkin çok sayıda araştırma ve tartışma da bu durumun farklı veçhelerini ortaya koymaktadır. Bu sunumda söz konusu araştırma ve tartışmalar üzerinden kolektif kent hakkının Taksim Meydanı'ndaki tezahürü ve yakın zamanda alana yönelik projelendirme çalışmaları bağlamında yerel-merkezi yönetimler tarafından tercih edilen katılımcılık yöntemlerinin değerlendirilmesi yapılacaktır.

Gül Köksal kimdir?

Kültürel değerler, mimarlık politikası/eleştirisi, müşterekleşme pratikleri, 21. yüzyılda mekan üretimi ve eşit-adil-özgürleştirici başka bir dünya yolunda mekan üretimi üzerine çalışmaktadır. Mimarlık lisans eğitiminin ardından İTÜ Restorasyon Anabilim Dalı'nda yüksek lisans ve doktora yaptı. Türkiye'nin farklı bölgelerinde koruma/restorasyon uygulamalarında, arkeolojik kazılarda, ilgilendiği konularda oluşumlarda yer aldı, kent hakkı aktivisti olarak sahada bulundu.